Hollanda Srebrenitsa soykırımında kısmen suçlu bulundu
AA / 16 Temmuz 2014
Kurban yakınları tarafından Hollanda aleyhine açılan davada mahkeme, Hollanda'yı "kısmen sorumlu" buldu.
LAHEY
Bosna Hersek’in Srebrenitsa kentinde 1995 yılının Temmuz ayında işlenen soykırımda öldürülen 8 bin Boşnak erkeğin sorumluluğunu üstlenmesi için kurban yakınları tarafından Hollanda’da açılan davada mahkeme, Hollanda'yı kısmen suçlu buldu.
Srebrenitsa Anneleri Derneği'nin Hollanda aleyhine 2007 yılında açtığı davanın duruşması bugün Lahey Bölge Mehmekesi'nde yapıldı. Davanın karar duruşmasına Srebrenitsa'da yakınlarını kaybeden anneler ile çeşitli Boşnak derneklerinin temsilcileri katıldı.
Mahkeme kararında, Srebrenitsa'nın işgali sırasında BM bünyesinde görev yapan Hollandalı tabura sığınan 300 sivil Boşnak'ın Sırp askerlerine teslim edilmesinden dolayı Hollanda'yı suçlu buldu. Mahkeme kararında, "Hollandalı tabur, Sırplar'a teslim edilen 300 kişinin öldürüleceğin öngörmesi gerekirdi" ifadesine yer verdi.
Srebrenitsa kentinde 1995 yılının Temmuz ayında işlenen soykırımda öldürülen 8 bin Boşnak erkeğin sorumluluğunu üstlenmesi için kurban yakınları tarafından Hollanda’da açılan davada mahkeme,Hollanda'yı kısmen suçlu buldu.
Kararın ardından Srebrenitsalı kurban yakınlarının avukatı Semir Guzin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Lahey’deki mahkeme kurban yakınlarının taleplerini kısmen kabul ettiğini belirterek, "Hollanda’nın, Birleşmiş Milletler Barış Gücü bünyesinde görev yapan askerlerinin, Potoçari’deki karargahına sığınan ve daha sonra Sırplar'a teslim edildikten sonra katledilen yaklaşık 300 kişinin ölümünden sorumlu tuttuğunu" ifade etti.
Guzin, ‘’Mahkeme böylece soykırım kurbanlarını farklı kategorilere böldü. Talebimizi kısmen kabul ederekHollanda’yı sadece katledilen 300 kişiden sorumlu tuttu. Bu insanlar Hollandalı askerler tarafında 13 Temmuz'da Sırp askerlere teslim edilmişti. Potoçari’deki Hollandalı taburun etrafına gelen ve daha sonra katledilen binlerce insan için mahkeme maalesef Hollanda’yı sorumlu tutmadı’’ diye konuştu.
Bu karardan memnun olmadıklarını ifade eden Guzin, yasal çerçeve içerisinde kararı temyize götüreceklerini söyledi.
Bosna'daki savaş sırasında BM'nin koruması altında olan Srebrenitsa, 11 Temmuz'da 1995 yılında Sırp general Ratko Mladiç'in başında olduğu Sırp birliklerince işgal edildi. BM bünyesinde görev yapanHollandalı askerlere sığınan çok sayıda Boşnak Hollandalı askerler tarafından Sırplar'a teslim edilmişti. Sırplar'a teslim edilen Boşnaklar'ın önemli kısmı götürüldükleri ormanlık alanlarda ve depolarda katledilmişti. Srebrenitsa'da yaşananlar Avrupa Parlamentosu ve BM tarafından daha sonra soykırım olarak kabul edildi. Soykırımı gerçekleştiren Bosnalı Sırplar'ın eski komutanı Ratko Mladiç'in ise Lahey kentinde eski Yugoslavya için kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanması devam ediyor.
"Karar bizi tatmin etmedi"
Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği Başkanı Munira Subaşiç, Lahey Bölge Mahkemesi'nin, Srebrenitsa soykırımında Hollanda'yı "kısmen suçlu" bulmasıyla ilgili, "Karar bizi tatmin etmedi, bu nedenle mücadelemizi sürdüreceğiz. Hollanda 300 kurbanın değil 8 bin kurbanın sorumluluğunu üstlenmelidir" dedi.
Srebrenitsa soykırımında çocuklarını, eşini ve yaklaşık 50 akrabasını kaybeden Munira Subaşiç, 2007 yılında açıtkları davanın duruşmasını izlemek için geldiği Lahey'de mahkemenin kararını AA muhabirine değerlendirdi. Subaşiç, Srebrenitsa kentinde 1995 yılının Temmuz ayında işlenen soykırımda öldürülen 8 bin Boşnak erkeğin sorumluluğunu üstlenmesi için kurban yakınları olarak 2007 yılında Hollanda aleyhine dava açtıklarını anımsattı.
Mahkemenin kararının kendilerini tatmin etmediğini ifade eden Subaşiç, ‘’Bu nedenle mücadelemizi sürdüreceğiz. Hollanda 300 değil 8 bin kurbanın sorumluluğunu üstlenmelidir'’ diye konuştu.
Subaşiç, bu mahkemeden sonuç alamamaları halinde davayı İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıyacaklarını vurgulayarak, "Hollanda soykırım kurbanı sadece 300 kişiden sorumlu tutuluyor. Diğerlerinden sorumlu tutulmuyor. Böyle bir şey olamaz'' dedi.
Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği önciliğinde kurban yakınlarını temsil eden dernekler, yaklaşık 300 sayfadan oluşan suç duyurusunu 2007 yılında Lahey'deki mahkemeye sunmuştu. Kurban yakınları, Srebrenitsa'da Sırplar tarafından birkaç gün içinde katledilen yaklaşık 8 bin Boşnak'ın ölümünden Hollanda'nın sorumlu tutulmasını talep etmişti. Srebrenitsalı kurban yakınları, BM'nin güvenli bölgesi ilan edilen Srebrenitsa'da görev yapan Hollandalı askerleri, sivilleri koruma yönünde gerekli adımları atmamakla suçlamıştı. Lahey Bölge Mehmekesi'nde bugün yapılan duruşmada, mahkeme, Srebrenitsa'nın işgali sırasında BM bünyesinde görev yapan Hollandalı tabura sığınan 300 sivil Boşnak'ın Sırp askerlerine teslim edilmesinden dolayı Hollanda'yı suçlu buldu.
Öte yandan, Srebrenitsa soykırımında hayatlarını kaybeden 3 Boşnak'ın yakınları tarafından açılan davada da Hollanda mahkemesi, bu kişilerin yakınlarına tazminat verilmesi yönünde geçen yıl karar vermişti.
Bosna'daki savaş sırasında BM'nin koruması altında olan Srebrenitsa, 11 Temmuz'da 1995 yılında Sırp general Ratko Mladiç'in başında olduğu Sırp birliklerince işgal edildi. BM bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlere sığınan çok sayıda Boşnak Hollandalı askerler tarafından Sırplar'a teslim edilmişti. Sırplar'a teslim edilen Boşnaklar'ın önemli kısmı götürüldükleri ormanlık alanlarda ve depolarda katledilmişti. Srebrenitsa'da yaşananlar Avrupa Parlamentosu ve BM tarafından daha sonra soykırım olarak kabul edildi. Soykırımı gerçekleştiren Bosnalı Sırplar'ın eski komutanı Ratko Mladiç'in ise Lahey kentinde eski Yugoslavya için kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanması devam ediyor.
Mehmedoviç: "Diğer kurbanlar önemsiz mi?"
Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatice Mehmedoviç, mahkemenin kararını "skandal" olarak değerlendirdiğini ifade ederek, böylesi bir kararın verilmesine inanmakta güçlük çektiğini söyledi. Savaş zamanında Srebrenitsa'nın tamamının BM tarafından "güvenli bölge" olarak ilan edildiğine işaret eden Mehmedoviç, "Srebrenitsa'nın tamamı BM güvenli bölgesiydi, sadece Hollandalı askerlerin karargahı değil. Bu yüzden Hollanda, soykırımın tamamından sorumluluk üstlenmeli, sadece 300 kişiden değil'' diye konuştu.
Mehmedoviç, Hollandalı askerlin karargahında bulunan kurbanlarla ilgili sorumluluğu üstlenmenin diğerlerini üstlenmemenin yanlış olduğuna işaret ederek, "Diğer kurbanlar önemsiz mi ve onların ne farkı var?'' ifadelerini kullandı.
Diğer taraftan, daha önce Srebrenitsa'da babası ve abisinin katledilmesinde Hollanda'nın sorumluluğu olduğu iddiasıyla yargı sürecini başlatan ve Sırplar'ın Srebrenitsa'ya girdiği dönemde BM bünyesinde tercüman olarak çalışan Hasan Nuhanoviç ise o dönemde BM'nin Srebrenitsa'daki üssünde bulunan Boşnaklar'ın isimlerinin yer aldığı bir listenin oluşturulduğunu söyledi.
Bu listede isimleri yer alan Boşnaklar'ın daha sonra Sırplar'a teslim edildiğini anlatan Nuhanoviç, kendi babası ile kardeşinin de Hollandalı askerlerin üsünden çıkartılıp Sırplar'a teslim edildiğini ve daha sonra da bunların da katledildiğini kaydetti.
Söz konusu listenin Hollanda Dışişleri Bakanlığı'nda bulunduğunu ifade eden Nuhanoviç, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün kendi raporlarında bu listeyi kullandığını, listenin aynı zamanda Srebrenitsa ile ilgili çok sayıda raporda da yer aldığını dile getirdi.
Nuhanoviç ayrıca, Uluslararası Kızılhaç'ın da bin 889 isimli bir listeye sahip olduğunu da belirterek, bu listede isimleri olanların da 11 Temmuz'da Potoçari'de son kez görüldüklerini ifade etti.
Srebrenitsa Anneleri Derneği Üyesi Kada Hotiç ise Lahey Bölge Mahkemesi'nin, Srebrenitsa soykırımında Hollanda'yı "kısmen suçlu" bulmasıyla ilgili, Hollanda bu kararla sadece BM'nin karargahında bulunan insanlara yapılan soykırım için sorumluluk üstlendiğini, bundan dolayı kısmen memnun olduklarını kaydetti.
Hotiç, "Soykırımın bir kısmının sorumlulğunu üsltendiler. Sivil toplum kuruluşları olarak Hollanda'nın tüm Srebrenitsalılar'a yapılan soykırımın sorumluluğunu üstlenmesi için mücadelemize devam edeceğiz. Mücadelemiz burada bitmeyecek, biz adaleti gerekirse diğer mahkemelerde arayacağız" diye konuştu.
Bosna'daki savaş sırasında BM'nin koruması altında olan Srebrenitsa, 11 Temmuz'da 1995 yılında Sırp general Ratko Mladiç'in başında olduğu Sırp birliklerince işgal edildi. BM bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlere sığınan çok sayıda Boşnak Hollandalı askerler tarafından Sırplar'a teslim edilmişti. Sırplar'a teslim edilen Boşnaklar'ın önemli kısmı götürüldükleri ormanlık alanlarda ve depolarda katledilmişti. Srebrenitsa'da yaşananlar Avrupa Parlamentosu ve BM tarafından daha sonra soykırım olarak kabul edildi. Soykırımı gerçekleştiren Bosnalı Sırplar'ın eski komutanı Ratko Mladiç'in ise Lahey kentinde eski Yugoslavya için kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanması devam ediyor.
Muhabir: Zlatan Kapiç, Yasin Yağcı, Kemal Zorlak
Kaynak: http://www.aa.com.tr/tr/dunya/359475--hollanda-srebrenitsa-soykiriminda-kismen-suclu-bulundu